فرش ماشيني

نمايشگاه و فروشگاه فرش البرز

الياف طبيعي چيست؟ تفاوت آن با الياف مصنوعي

۱۲ بازديد

فرش يك نوع كفپوش بسيار محبوب است، اما همه فرش ها يكسان توليد نمي‌شوند. مواد مختلفي وجود دارد كه همگي مزايا و قيمت‌هاي متفاوتي دارند. اين مقاله انواع الياف فرش را كه مي توانيد انتخاب كنيد مورد بحث قرار مي دهد و مزايا و معايب آنها را بررسي مي‌كند. انواع مختلفي از الياف در فرش مورد استفاده قرار ميگيرد. هر نوع از الياف ويژگي هاي خاص خود را دارد، كه در هر نوع از آنها مشاهده مي‌شود. براي اينكه مطمئن شويد فرش مناسب خانه خود را انتخاب كرده ايد، بايد ويژگي هاي انواع الياف و اينكه چگونه بر عملكرد فرش تاثير مي گذارد را بدانيد. الياف فرش به دو دسته الياف طبيعي و مصنوعي تقسيم مي شود.

الياف مصنوعي

97 درصد از فرش‌هاي موجود در بازار از الياف مصنوعي بافته شده‌اند. به اين دليل كه الياف مصنوعي داراي قيمتِ پايين تر، مقاومت بيشتر، عمر طولاني تر نسبت به بعضي از الياف طبيعي دارند. الياف مصنوعي آن دسته از الياف هستند كه در طبيعت يافت نمي شوند. يعني آنها به صورت ماشيني و از تركيبات شيميايي مختلف توليد مي‌شوند. الياف مصنوعي از تركيبات شيميايي توليد مي شوند. چهار نوع عمده از الياف مصنوعي مورد استفاده در فرش، نايلون، پلي استر، پلي پروپيلن، تري اكستا هستند.
نايلون: فرشي با كارايي بالا و بسيار بادوام است كه لكه نمي‌گيرد و در برابر ساييدگي مقاوم است. فرش توليدي از نايلون قابل بازيافت است.
پلي استر: فرش پلي استر مقرون به صرفه تر از نايلون است، به اين معني كه مقداري دوام را فداي قيمت مي‌كند. پلي استر فرشي است كه به طور طبيعي در برابر لكه مقاوم است.
پروپيلن: فرش پلي پروپيلن يك انتخاب محبوب براي مكان هاي كم تردد و داخلي است، زيرا به طور طبيعي در برابر كپك و رطوبت مقاوم است.
تري اكستا (Triexta): يك فرش هيبريدي جديد است كه از تركيب مواد پايدار مانند قند ذرت با پلي استر توليد مي شود. از نظر دوام بين نايلون و پلي استر قرار مي گيرد.

مزايا و معايب فرش مصنوعي

مزايا الياف مصنوعي:

آسان تميز ميشود و بر خلاف الياف طبيعي، الياف مصنوعيِ فرش مي‌توانند راحت‌تر با بخار شستشو و تميز شوند. بيشتر لكه‌ها را مي‌توان با محصولات تميزكننده پاك كرد.

معايب الياف مصنوعي:

فرش مصنوعي سازگار با محيط زيست نيست، زيرا فرآيندِ توليد، سموم زيادي توليد مي كند و مواد زيست تخريب پذير نيستند. همچنين پلي استر در مناطق پرتردد مستعد ريزش، انباشته شدن و مات شدن است.پلي پروپيلن چندان بادوام نيست، و مي تواند به مرور زمان ساييده شود. در مورد دوام، همه چيز به اين بستگي دارد كه از چه نوع فرش مصنوعي استفاده مي كنيد. به عنوان مثال، نايلون فرش بسيار محكمي است كه سال ها در صورت استفاده زياد دوام مي آورد، در حالي كه پروپيلن بايد در اتاق هاي كم تردد استفاده شود.

الياف طبيعي

الياف طبيعي متشكل از موادي هستند كه در طبيعت رشد مي كنند و پس از برداشت به الياف تبديل مي شوند. در حالي كه درصد نسبتا كمي از بافندگي در بازار امروزي را تشكيل مي دهند، اما همچنان در صنعت فرش جايگاه فاخري دارند.
مواد طبيعي زيادي وجود دارد اما فقط چند مورد از آنها معمولا در فرش استفاده ميگردد. براي مثال پشم كه رايج ترين الياف طبيعي در فرش است و عملاً تنها الياف طبيعي است كه در بافندگي استفاده مي شود. ساير الياف طبيعي بيشتر در قاليچه ها استفاده مي شوند، از جمله سيزال، پنبه، علف دريايي، جوت، ابريشم و زغال سنگ.  بسياري از اين الياف يا خيلي ضعيف هستند يا خيلي زبر هستند كه نمي‌توان آنها را پهن كرد.

مزاياي الياف طبيعي:

مزاياي خاص پشم اين است كه در برابر حرارت مقاوم است و ذوب نمي شود. در برابر فشار و ساييدگي مقاوم است، به طور طبيعي كثيفي و كپك را دفع مي كند و راه رفتن بر روي آن فوق العاده راحت است.

معايب الياف طبيعي:

اين الياف مستعد لك شدن هستند و تميز كردن آنها دشوارتر از الياف مصنوعي است. اگر فوراً كثيفي را تميز نكنيد، شانس بيشتري براي لكه دار شدن دائمي دارند. فرش طبيعي نياز به محصولات تميز كننده ويژه و نظافت نيمه منظم توسط قاليشويي هاي حرفه اي دارد كه در نوع خاص فرش شما متخصص هستند.
از سوي ديگر توليد فرش طبيعي نيازمند كار بيشتري است. معمولاً هزينه بيشتري نسبت به فرش مصنوعي دارد و در نتيجه گرانتر هستند.
وقتي صحبت از دوام مي شود، همه چيز به اين بستگي دارد كه چه نوع فرش طبيعي را انتخاب مي كنيد. به عنوان مثال، پشم به طرز شگفت‌انگيزي بادوام است و مي‌تواند در برابر سال‌ها استفاده مقاومت كند، اما پنبه با استفاده زياد از بين مي‌رود.

تفاوت بين الياف طبيعي و مصنوعي

در حالي كه هر نوع داراي ويژگي ها و تفاوت هاي خاصي است، اما برخي از ويژگي هاي كلي الياف طبيعي و مصنوعي غير قابل مشاهده است.

سازگار با محيط زيست

الياف طبيعي عموماً نسبت به الياف مصنوعي دوستدار محيط زيست هستند زيرا از منابع پايدارتري توليد مي‌شوند. علاوه بر اين، الياف مصنوعي تركيبات آلي فرار (VOCs) را آزاد مي‌كنند كه گازهاي ساطح از الياف است. الياف طبيعي خود VOC ها را آزاد نمي كنند، با اين حال، اگر الياف به يك پشتوانه مصنوعي متصل شوند، هنوز هم امكان وقوع VOC وجود دارد.

مقاومت در برابر لكه

الياف مصنوعي معمولاً نسبت به طبيعي در برابر لكه مقاوم‌تر هستند. اگرچه پشم به لطف مقياس‌هاي ميكروسكوپي كه الياف را مي‌پوشاند، يك سد محافظ نسبتاً خوبي دارد، اما وقتي ماده‌اي به مانع نفوذ كرده و وارد هسته الياف شود، پاك كردن لكه تقريبا غيرممكن است.
الياف مصنوعي علاوه بر اينكه در برابر لكه مقاوم‌تر هستند، نگهداري آسان‌تري نيز دارند. آنها به راحتي با محصولات لكه بر معمولي كه در قفسه هاي فروشگاه ها يافت مي شوند تميز ميگردند. اما در مقابل، الياف طبيعي به محصولات تميزكننده تخصصي و تميزكننده‌هاي حرفه‌اي نياز دارند. مخصوصاً در برخورد با نوع خاصي از الياف، كه به هزينه بالاتري براي نگهداري فرش طبيعي نسبت به فرش مصنوعي تبديل مي‌شود.

دوام:

دوام يكي از زمينه هايي است كه در آن به دليل منحصر به فرد بودن هر نوع الياف، مقايسه كلي بين طبيعي و مصنوعي دشوار است. به عنوان مثال، پشم بسيار بادوام و مقاوم در برابر تردد پا است. از سوي ديگر پنبه يكي ديگر از الياف طبيعي است كه دوام چنداني ندارد. به طور مشابه، در مواد مصنوعي، نايلون يكي از بادوام ترين الياف فرش موجود است، در حالي كه الفين اغلب براي مناطق كم تردد مناسب تر است.

هزينه:

به طور كلي، الياف طبيعي گرانتر از همتايان مصنوعي خود هستند. قيمت گذاري بافندگي در هر متر مربع يا قيمت گذاري اندازه‌ي خاصي از يك قاليچه، معمولاً نشان مي دهد كه گزينه طبيعي هزينه بيشتري نسبت به گزينه مصنوعي دارد. همچنين، الياف طبيعي معمولا هزينه بيشتري براي نگهداري دارند.

جمع بندي:

به طور كلي براي بسياري، الياف مصنوعي بسيار كاربردي تر از الياف طبيعي است. طي نتايجي كه مورد بحث قرار گرفت براي صاحبان خانه‌هاي پرمشغله و خانواده‌هايي كه زمان زيادي براي تميز كردن فرش خود ندارند يا بودجه كمي براي صرف الياف طبيعي دارند، فرش مصنوعي مناسب‌ترين گزينه است.

انواع نخ هاي مورد استفاده در فرش ماشيني

۱۴ بازديد

فرش يكي از مهم‌ترين عناصر دكوراسيون در خانه‌هاي ايراني است. عده‌اي از افراد به دلايل گوناگون فرش ماشيني را به فرش دستبافت ترجيح مي‌دهند. بسيار ضروري است كه در هنگام خريد فرش ماشيني به كيفيت آن دقت كنيم تا كالاي خريداري شده توسط ما از ارزش خريد بالايي برخوردار باشد.

يكي از عواملي كه به صورت مستقيم بر روي كيفيت فرش اثر مي‌گذارد، نوع نخ و الياف آن است. هنگامي كه شناخت و اطلاعات كافي درباره نخ مورد استفاده در فرش ماشيني داشته باشيد، خريد مطمئن‌تري خواهيد داشت. در ادامه مطلب مي‌خواهيم به بررسي و توضيح انواع نخ مورد استفاده در فرش ماشيني بپردازيم، پس با ما همراه باشيد.

 

انواع نخ در فرش ماشيني

به طور كلي سه نوع نخ در فرش ماشيني استفاده مي‌شود كه شامل نخ پود، نخ خاب و نخ تار فرش ماشيني است. هر كدام از اين نخ ها خصوصيات منحصر به فرد خود را دارند كه در ادامه به شرح آن خواهيم پرداخت.

نخ خاب

مي‌توان گفت مهم‌ترين نخ در فرش ماشيني نرخ خاب است زيرا عمده الياف فرش را نرخ خاب تشكيل مي‌دهد كه در حدود 70 درصد است. از اين رو نخ خاب از اهميت بالايي برخوردار است و تاثير زيادي بر كيفيت فرش مي‌گذارد. به علت اهميت نخ خاب لازم است كه از بالاترين كيفيت برخوردار باشد. نخ اكروليك هيت ست بهترين انتخاب براي نخ خاب فرش ماشيني است و الياف پلي استر، پلي استر ترك و ويسكوز در رده‌هاي بعدي قرار مي‌گيرند.

 

نخ تار

يكي از مهم‌ترين اجزاي تشكيل دهنده اسكلت فرش، نخ تار است. اين نخ ظريف‌تر از نخ تار است. نخ تار و نخ پود به صورت بافت زير و رو زده مي‌شوند. بهترين الياف جهت استفاده براي نخ تار فرش ماشيني، نخ پلي استر است.

نخ پود

نخ پود مقداري از نخ تار ضخيم‌تر است و اگر سطح پشتي فرش را نگاه كنيد آن را خواهيد ديد. نخ پود به صورت عمود بر روي تار زده مي‌شود. بهترين گزينه جهت استفاده به عنوان نخ پود، نخ پلي استر است.

نخ اكروليك

اين نوع از نخ ها بسيار نرم، لطيف و تا حدودي لوكس به حساب مي‌آيند. از مزيت‌هاي اين نوع از نخ ها مي‌توان به رنگ پذيري بسيار خوب و مقاومت در برابر لكه اشاره كرد و در نتيجه در بسياري از فرش‌هاي ماشيني مورد استفاده هستند. اين الياف ظاهري شبيه به پشم دارند اما. نخ‌هاي اكروليك از پشم نرم‌تر هستند. از ديگر ويژگي‌هاي اين نوع از الياف جذب سريع رطوبت است. همچنين اين نخ ها به سرعت و به راحتي رطوبت را آزاد مي‌كنند. فرش‌هاي ماشيني كه از اين جنس ساخته مي‌شوند مقاومت بسيار خوبي در برابر بيد، روغن و مواد شيميايي دارند.

اين نخ‌ها اولين بار در سال 1944 توليد شد و در سال 1950 به توليد انبوه رسيد. اين نوع از نخ‌ها رنگ‌هاي بسيار زنده و شفافي دارند. اين ويژگي باعث شده است تا فرش ماشيني كه اين با اين الياف توليد مي‌شوند ظاهري بسيار جذاب و دلربا داشته باشند. همچنين اين نوع از نخ ها در برابر ايجاد آلودگي و بوي نامطبوع نيز مقاوم‌اند. يكي از خصوصيات اين نخ ها كه نسبت به پشم شيشه به آن برتري مي‌بخشد، مقاومت در برابر مواد شيميايي و نور خورشيد است. همچنين رنگ در اين نوع از نخ ها ثابت باقي مانده و با گذر زمان تيره نخواهد شد.

 

نخ پلي استر

نخ‌هاي پلي استر يكي از ديگر الياف پركاربرد در فرش‌هاي ماشيني است. اين نوع از نخ ها مقاومت بالايي در برابر رطوبت از خود نشان مي‌دهند. همچنين از استقامت بسيار خوبي در برابر حرارت نيز برخوردار هستند. اين نخ ها از نوع پلي مر هستند و اين موضوع به اين معني است كه از واحدهاي يكسان و كوچكي به نام مونومر و در تعداد بالا ساخته شده است. واحدهاي مونومر اين نوع از الياف از اتيلن ترفتالات است. اين ماده تحت واكنشي به نام پليمريزاسيون تراكمي (condensation polymerization) به دست مي‌آيد. مواد اوليه اين واكنش دو ماده شيميايي به نام‌هاي اسيد ترفتاليك و اتيلن گلايكون است.

اين نوع از نخ‌ها مزيت‌هاي بسياري دارند. به عنوان مثال كاملا ضد حساسيت هستند و به هيچ عنوان موجب التهاب و حساسيت براي افراد نمي‌شوند. از خصوصيات بسيار مهم فرش‌هاي ماشيني كه با اين نوع الياف توليد شده‌اند، عدم پرز دهي آنهاست. در نتيجه از طول عمر خوبي برخوردار هستند. همچنين اين نوع فرش‌ها به راحتي قابل شست و شو هستند و كيفيت آنها پس از شست‌وشو افت نخواهد كرد.

به علت استفاده از نخ پلي استر، احساس نرمي و لطافت خوبي را در هنگام تماس القا مي‌كنند كه بسيار دلچسب است. همچنين اين نوع از الياف به خوبي در برابر حرارت، رطوبت و مواد شيميايي مقاوم هستند.

نخ هيت ست

يكي ديگر از انواع الياف به كار برده شده در فرش ماشيني، نخ هيت ست است. اين نخ توسط دستگاهي مخصوص رسيده شده و سپس با استفاده از حرارت و بخار، اين الياف تثبيت مي‌شوند و در نتيجه داراي ويژگي‌هاي خاصي هستند.

در حال حاضر اكثر فرش‌هاي ماشيني موجود در بازار از جنس نخ هيت ست هستند زيرا از كيفيت بسيار مطلوبي برخوردار هستند. اين فرش‌ها مقاومت بسيار بالايي در گرما، فشار، گردوخاك دارند. اين مقاومت به ‌اندازه‌اي است كه اين فرش‌ها مي‌توانند يك اتو يا قابلمه را به مدت 5 دقيقه بدون هيچ آسيب خاصي تحمل كنند. همچنين از ديگر مزاياي اين فرش‌ها مي‌توان به عدم پرز دهي آن اشاره كرد كه سبب شده اين نوع از فرش‌ها به هيچ عنوان ايجاد حساسيت نكنند.

 

ابريشم مصنوعي يا پلي استر فيلامنت

ابريشم مصنوعي يا پلي استر فيلامنت يكي ديگر از انواع نخ است كه در فرش ماشيني استفاده مي‌شود. اين نوع از الياف از فيبر سلولز بازسازي و ساخته مي‌شوند. اين نخ براي اولين بار در سال 1891 توليد و به بازار عرضه شد. اين الياف به گونه اي طراحي و توليد شده‌اند كه شبيه به ابريشم طبيعي جلوه مي‌كنند. اين نوع از الياف را تحت عنوان ابريشم بامبو نيز مي‌شناسند.

جمع بندي

همان‌طور كه گفتيم از نخ‌هاي بسيار متنوعي در توليد فرش ماشيني استفاده مي‌شود كه هر يك خصوصيات و ويژگي‌هاي منحصر به فرد دارند. در اين مقاله ذكر كرديم كه به طور كلي سه نوع نخ در اسكلت فرش ماشيني استفاده مي‌شود كه شامل نخ تار، نخ پود و نخ خاب است. همچنين به انواع نخ‌هاي پرمصرف در فرش ماشيني از جمله ابريشم مصنوعي، اكروليك و هيت ست پرداختيم و مزاياي هر يك را نيز ذكر كرديم.

اميدواريم كه اطلاعات مفيدي را در اختيار شما قرارداده باشيم مي توانيد مطالب آموزشي بيشتر در خصوص فرش را كسب كنيد با ما همراه شويد