فرش يكي از مهم‌ترين عناصر دكوراسيون در خانه‌هاي ايراني است. عده‌اي از افراد به دلايل گوناگون فرش ماشيني را به فرش دستبافت ترجيح مي‌دهند. بسيار ضروري است كه در هنگام خريد فرش ماشيني به كيفيت آن دقت كنيم تا كالاي خريداري شده توسط ما از ارزش خريد بالايي برخوردار باشد.
يكي از عواملي كه به صورت مستقيم بر روي كيفيت فرش اثر مي‌گذارد، نوع نخ و الياف آن است. هنگامي كه شناخت و اطلاعات كافي درباره نخ مورد استفاده در فرش ماشيني داشته باشيد، خريد مطمئن‌تري خواهيد داشت. در ادامه مطلب مي‌خواهيم به بررسي و توضيح انواع نخ مورد استفاده در فرش ماشيني بپردازيم، پس با ما همراه باشيد.
انواع نخ در فرش ماشيني
به طور كلي سه نوع نخ در فرش ماشيني استفاده مي‌شود كه شامل نخ پود، نخ خاب و نخ تار فرش ماشيني است. هر كدام از اين نخ ها خصوصيات منحصر به فرد خود را دارند كه در ادامه به شرح آن خواهيم پرداخت.
نخ خاب
مي‌توان گفت مهم‌ترين نخ در فرش ماشيني نرخ خاب است زيرا عمده الياف فرش را نرخ خاب تشكيل مي‌دهد كه در حدود 70 درصد است. از اين رو نخ خاب از اهميت بالايي برخوردار است و تاثير زيادي بر كيفيت فرش مي‌گذارد. به علت اهميت نخ خاب لازم است كه از بالاترين كيفيت برخوردار باشد. نخ اكروليك هيت ست بهترين انتخاب براي نخ خاب فرش ماشيني است و الياف پلي استر، پلي استر ترك و ويسكوز در رده‌هاي بعدي قرار مي‌گيرند.
نخ تار
يكي از مهم‌ترين اجزاي تشكيل دهنده اسكلت فرش، نخ تار است. اين نخ ظريف‌تر از نخ تار است. نخ تار و نخ پود به صورت بافت زير و رو زده مي‌شوند. بهترين الياف جهت استفاده براي نخ تار فرش ماشيني، نخ پلي استر است.
نخ پود
نخ پود مقداري از نخ تار ضخيم‌تر است و اگر سطح پشتي فرش را نگاه كنيد آن را خواهيد ديد. نخ پود به صورت عمود بر روي تار زده مي‌شود. بهترين گزينه جهت استفاده به عنوان نخ پود، نخ پلي استر است.
نخ اكروليك
اين نوع از نخ ها بسيار نرم، لطيف و تا حدودي لوكس به حساب مي‌آيند. از مزيت‌هاي اين نوع از نخ ها مي‌توان به رنگ پذيري بسيار خوب و مقاومت در برابر لكه اشاره كرد و در نتيجه در بسياري از فرش‌هاي ماشيني مورد استفاده هستند. اين الياف ظاهري شبيه به پشم دارند اما. نخ‌هاي اكروليك از پشم نرم‌تر هستند. از ديگر ويژگي‌هاي اين نوع از الياف جذب سريع رطوبت است. همچنين اين نخ ها به سرعت و به راحتي رطوبت را آزاد مي‌كنند. فرش‌هاي ماشيني كه از اين جنس ساخته مي‌شوند مقاومت بسيار خوبي در برابر بيد، روغن و مواد شيميايي دارند.
اين نخ‌ها اولين بار در سال 1944 توليد شد و در سال 1950 به توليد انبوه رسيد. اين نوع از نخ‌ها رنگ‌هاي بسيار زنده و شفافي دارند. اين ويژگي باعث شده است تا فرش ماشيني كه اين با اين الياف توليد مي‌شوند ظاهري بسيار جذاب و دلربا داشته باشند. همچنين اين نوع از نخ ها در برابر ايجاد آلودگي و بوي نامطبوع نيز مقاوم‌اند. يكي از خصوصيات اين نخ ها كه نسبت به پشم شيشه به آن برتري مي‌بخشد، مقاومت در برابر مواد شيميايي و نور خورشيد است. همچنين رنگ در اين نوع از نخ ها ثابت باقي مانده و با گذر زمان تيره نخواهد شد.
نخ پلي استر
نخ‌هاي پلي استر يكي از ديگر الياف پركاربرد در فرش‌هاي ماشيني است. اين نوع از نخ ها مقاومت بالايي در برابر رطوبت از خود نشان مي‌دهند. همچنين از استقامت بسيار خوبي در برابر حرارت نيز برخوردار هستند. اين نخ ها از نوع پلي مر هستند و اين موضوع به اين معني است كه از واحدهاي يكسان و كوچكي به نام مونومر و در تعداد بالا ساخته شده است. واحدهاي مونومر اين نوع از الياف از اتيلن ترفتالات است. اين ماده تحت واكنشي به نام پليمريزاسيون تراكمي (condensation polymerization) به دست مي‌آيد. مواد اوليه اين واكنش دو ماده شيميايي به نام‌هاي اسيد ترفتاليك و اتيلن گلايكون است.
اين نوع از نخ‌ها مزيت‌هاي بسياري دارند. به عنوان مثال كاملا ضد حساسيت هستند و به هيچ عنوان موجب التهاب و حساسيت براي افراد نمي‌شوند. از خصوصيات بسيار مهم فرش‌هاي ماشيني كه با اين نوع الياف توليد شده‌اند، عدم پرز دهي آنهاست. در نتيجه از طول عمر خوبي برخوردار هستند. همچنين اين نوع فرش‌ها به راحتي قابل شست و شو هستند و كيفيت آنها پس از شست‌وشو افت نخواهد كرد.
به علت استفاده از نخ پلي استر، احساس نرمي و لطافت خوبي را در هنگام تماس القا مي‌كنند كه بسيار دلچسب است. همچنين اين نوع از الياف به خوبي در برابر حرارت، رطوبت و مواد شيميايي مقاوم هستند.
نخ هيت ست
يكي ديگر از انواع الياف به كار برده شده در فرش ماشيني، نخ هيت ست است. اين نخ توسط دستگاهي مخصوص رسيده شده و سپس با استفاده از حرارت و بخار، اين الياف تثبيت مي‌شوند و در نتيجه داراي ويژگي‌هاي خاصي هستند.
در حال حاضر اكثر فرش‌هاي ماشيني موجود در بازار از جنس نخ هيت ست هستند زيرا از كيفيت بسيار مطلوبي برخوردار هستند. اين فرش‌ها مقاومت بسيار بالايي در گرما، فشار، گردوخاك دارند. اين مقاومت به اندازه‌اي است كه اين فرش‌ها مي‌توانند يك اتو يا قابلمه را به مدت 5 دقيقه بدون هيچ آسيب خاصي تحمل كنند. همچنين از ديگر مزاياي اين فرش‌ها مي‌توان به عدم پرز دهي آن اشاره كرد كه سبب شده اين نوع از فرش‌ها به هيچ عنوان ايجاد حساسيت نكنند.
ابريشم مصنوعي يا پلي استر فيلامنت
ابريشم مصنوعي يا پلي استر فيلامنت يكي ديگر از انواع نخ است كه در فرش ماشيني استفاده مي‌شود. اين نوع از الياف از فيبر سلولز بازسازي و ساخته مي‌شوند. اين نخ براي اولين بار در سال 1891 توليد و به بازار عرضه شد. اين الياف به گونه اي طراحي و توليد شده‌اند كه شبيه به ابريشم طبيعي جلوه مي‌كنند. اين نوع از الياف را تحت عنوان ابريشم بامبو نيز مي‌شناسند.
جمع بندي
همان‌طور كه گفتيم از نخ‌هاي بسيار متنوعي در توليد فرش ماشيني استفاده مي‌شود كه هر يك خصوصيات و ويژگي‌هاي منحصر به فرد دارند. در اين مقاله ذكر كرديم كه به طور كلي سه نوع نخ در اسكلت فرش ماشيني استفاده مي‌شود كه شامل نخ تار، نخ پود و نخ خاب است. همچنين به انواع نخ‌هاي پرمصرف در فرش ماشيني از جمله ابريشم مصنوعي، اكروليك و هيت ست پرداختيم و مزاياي هر يك را نيز ذكر كرديم.
اميدواريم كه اطلاعات مفيدي را در اختيار شما قرارداده باشيم مي توانيد مطالب آموزشي بيشتر در خصوص فرش را كسب كنيد با ما همراه شويد
راهنمای نهایی برای انتخاب فرش برای خانه شما
رنگ و تاثيرات شگفت انگيز آن بر زندگي انسان در سال 2022
الياف طبيعي چيست؟ تفاوت آن با الياف مصنوعي